Inleiding
De Europese Kaderrichtlijn Afvalstoffen (2008/98/EG) biedt richtlijnen voor het beheer van afvalstoffen en aandacht voor duurzaam afvalbeheer, preventie en hergebruik. Hierdoor kennen wij sinds 2014 een stortverbod én een belasting op het verbranden van restafval. Sinds 2016 zet de landelijke overheid in op het programma circulaire economie. Doelstelling is om tot maximaal 100kg restafval per inwoner te komen en hergebruik van grondstoffen te stimuleren.
Voor het verbranden van restafval heeft de overheid de belasting sterk omhoog gebracht, zodat gemeenten gestimuleerd worden om de doelstelling van maximaal 100kg te halen.
Stede Broec
Stede Broec zet al jaren in op het scheiden van afval (groen, plastic/blik en restafval). De hoeveelheid restafval is nu nog 185kg (grof/fijn) per inwoner. Daarmee zijn we nog ver verwijderd van de landelijke én gemeentelijke doelstelling van 100kg restafval per inwoner.
Het fijn huishoudelijk restafval (dat we met de grijze bak aanleveren) is ook onderzocht. Gemiddeld leveren wij 140 kg fijn huishoudelijk restafval per inwoner aan. Van die 140 kg is slechts 28kg echt restafval. Al het overige afval zijn grondstoffen (zoals gft, plastic, steen etc) die hergebruikt kunnen worden. Stede Broec kan dus nog een behoorlijke verbetering behalen op het scheiden van afval.
Met deze feiten heeft het college in december 2021 een aantal voorstellen gedaan om te komen tot het beter scheiden van afval én de landelijke doelstelling van maximaal 100kg restafval per inwoner te realiseren. Dit leidt direct tot een structurele verlaging van onze afvalkosten en een betere scheiding van afvalstoffen zodat meer grondstoffen hergebruikt kunnen worden.
Het invoeren van het recycletarief, waarbij er per lediging (dus per keer dat je de bak aan de weg zet) van de grijze bak moet worden betaald, heeft de voorkeur van het college (ODS, CDA en Pvda/Groenlinks).
Dit recycletarief houdt in dat het huidige bedrag wat wij betalen aan afvalstoffenheffing opgesplitst wordt in een vast tarief en een flexibel tarief. Het percentage vast tarief en flexibel tarief is nog niet voorgesteld, dit volgt pas in december 2022, als alle tarieven voor het komende jaar worden vastgesteld.
In het raadsvoorstel is een voorbeeld opgenomen waarbij het vaste tarief 80% van de afvalstoffenheffing is en 20% het flexibele deel.
De huidige afvalstoffenheffing voor een meerpersoons huishouden is dit jaar (2022) is 396,50 euro.
Met een recycletarief betekent dit dan het volgende:
80%*396,50 = 317,20
20%*396,50 = 79,30
Als je maandelijks je bak zou legen, dan betekent dit (79,30/12) 6,60 euro per keer dat je de bak aan de weg zet. Als je dus minder vaak je bak aan de weg zet, dan wel beter scheidt, kan je dus besparen op je afvalkosten.
Maar dit is slechts een rekenvoorbeeld. Wij hebben als raad besloten om het besluit over het recycletarief uit te stellen en hebben het college gevraagd om concreter aan te geven wat het gaat betekenen voor de burger. Kort gezegd moet het rekenvoorbeeld uitgewerkt worden tot een concreet voorstel, waarbij duidelijk is wat de kosten voor de burger worden.
Er wordt wel gezegd dat er door het invoeren van het recycletarief meer dumpingen plaatsvinden (in de natuur of bij de bak van de buurman-/vrouw). Ervaringen uit andere gemeenten (vergelijkbaar met Stede Broec, dus geen grote steden), waar het recycletarief al is ingevoerd, hebben geleerd dat dit heel erg meevalt en dat de meerkosten hiervan beperkt zijn, zeker gelet op de minderkosten die behaald kunnen worden.
Het dumpen van afval in de grijze bak is geen probleem als de bak al aan de weg staat, immers betaal je per lediging. Echter zal hier wel streng op gehandhaafd worden en zal de sociale controle in Stede Broec ook meespelen.
Echter als je grijze bak bij huis aan de openbare weg staat, is er natuurlijk wel kans dat men in jouw bak dumpt en deze daardoor eerder vol is. Hierop willen wij het college vragen om naar de mogelijkheden te kijken om dit te voorkomen. Wellicht dat dit ook eerst wordt aangekeken in hoeverre dit gebeurt als recycletarief wordt ingevoerd en dat naderhand maatregelen worden genomen om dit te voorkomen. Maar ervaring uit andere gemeenten is dus dat dit meevalt.
Tot slot het standpunt van de Onafhankelijke Partij
Wij denken dat het recycletarief een goede stap is om de gemeentelijke (en landelijke) doelstelling van maximaal 100kg restaval per inwoner te halen. Feit is dat we nu met 185 kg restafval nog ver verwijderd zijn van deze doelstelling en dat we stappen moeten zetten.
Daarbij komt dat de kosten voor de afvalstoffenheffing beheersbaar blijven dan wel omlaag gaan, al kennen wij de stijgende trend van de kosten van afvalstoffen.
Wij vinden het belangrijk dat we wat doen aan de steeds groter wordende afvalberg en dat er een omslag moet komen in hoe wij omgaan met grondstoffen en afval, zeker gelet op de toekomst van onze kinderen. Belangrijk voordeel daarbij is dat de kosten beheersbaar blijven dan wel omlaag gaan. Dit omdat wij in Stede Broec al jaren een veel te hoge belastingdruk kennen in vergelijking met de rest van West-Friesland en Nederland.
Echter vinden wij wel dat voor de burger duidelijk moet zijn wat dit nu feitelijk voor hen gaan betekenen. Wij wachten daarom het aangepaste voorstel af en nemen dan pas een definitief besluit.
Mocht u meer willen weten dan kunt u het raadsvoorstel en het recycleplan Stede Broec terugvinden op de site van de gemeente: (https://stedebroec.notubiz.nl/vergadering/806474/Commissie%20Grondgebiedzaken%2006-12-2021).